Modern Dünyada Sağlıklı Yetişkin Olmak
Sağlıklılığınızı nasıl değerlendirirsiniz? İşlerinizi düzenli biçimde yapıp yapmadığınıza, spor yapıp yapmadığınıza, arkadaş sayınıza, ailenizle olan ilişkinize, kilonuz ve görünüşünüze, romantik ilişkide olduğunuz kişinin size olan davranışlarına, çevrenizdekilerin onay, takdir ya da beğenilerine göre… Bunlar iyilik halimizi değerlendirirken en sık bakmayı öğrendiğimiz alanlar. Peki ya hepsi birden her zamanki gibi “normal” gidiyorken de aslında iyi değilseniz? Bunu fark eder misiniz?
“Sağlıklı Yetişkin” olarak kavramsallaştırdığımız benlik parçamız doğduğumuz andan itibaren her insanın özündeki “Otantik Benlik” tir. Otantiklik ise benliğin diğerlerinin tuttuğu aynada ne gördüğüne değil de benliğinin ne olduğuna göre yaşayabilen, kendisi olabilen insan demektir. Bunun için bireyin dış dünya göstergelerinden ziyade kendini fark edebilmesi, kendisiyle ve diğerleriyle temasta olabilmesi, ben-sen\diğeri ayrımını sağlıklı yapabilmesi gerekir. Otantiklik bir kazanılmış kimlik olmanın dışında insanın kendisiyle içinde bulunduğu devinim halinde kendinin farkında olabileceği anlar toplamıdır. Bu haliyle otantiklik deneyimi bir akışta olmaktır. Akışta kendi olmak, kendinin farkında olmaktır.
Tüm bu kavramsal bilgilerin hayata yansımasının nasıl olduğu kafa karıştırıcı olabilir. Sağlıklı Yetişkin olmak, otantikliği aşırı idealize etmek mi ya da halihazırda tam da bu olduğumuzu düşünmek mi? Peki bunu birbirinden nasıl ayırt edebiliriz?
Sağlıklı Yetişkin modumuz kimdir, nasıl birisidir? Biz Sağlıklı Yetişkin miyiz?
Jeff Conway 2018’ de Sağlıklı Yetişkini şu şekilde tanımlamıştır;
- Zinde bir dinginlik halinde olma
- Bağda olarak yaşamı deneyimleme
- Ben ve Sen ayrımı yapabilme
- Entelektüel, duygusal ve kişilerarası ulaşılabilir olma
- Tutarlılığı, stabiliteyi ve spontanlığı bütünleştirebilme
- Alma ve vermeye açık, bunları kendiliğinden bir dengede yaşayabilme
- Günlük hayat rollerinde “Otantik Benliğin” esneklikle ışıldadığı bir halde olma
Bu özelliklere bakıldığında sıklıkla Sağlıklı Yetişkin modunun iyilik halini işlevsellik, sürdürülebilirlik, olumsuz duygular yaşamamak ile karıştırmamıza karşın aslında Sağlıklı Yetişkin modu hayatın ve deneyimlerin tam içinde, hepsine açık bir yerde durur. Kişi kimi zaman ızdırap duyar ancak bunun içinde kaybolmaz, öfkelenir kimi zaman ancak bunu yaşamaya açıktır. Bir ritmi vardır ancak bu bozulmaz kaideler toplamından ibaret değildir. Ve belki de en mühimi Sağlıklı Yetişkin kendine ihtiyacı olanı sağlıklı biçimde verebilmeye açık olandır.
Yukarıdaki bu ifadelere baktığınızda Sağlıklı Yetişkin modunuza bugün yüzde kaç temas etmişsinizdir? Sağlıklı Yetişkin modunuzu hangi ilişkiler, deneyimler, bağlamlar içinde daha kendiliğinden orada olduğunu görüyorsunuz? Bugün Sağlıklı Yetişkin modunuzu nasıl bir özelliğiniz üzerinden deneyimlediniz (esneklik, stabilite vb.)?
Görsel: Tim Douglas adlı kişinin Pexels‘daki fotoğrafı
