EMDR Nedir; Türkçe karşılığı Göz Hareketleri ile Duyarsızlaştırma-Yeniden İşleme demek olan bu uygulama yöntemi ile olumsuz anılar ve travmatik anılar gibi zihnimizin korku kaygı merkezinde canlı olan anılar işlenir.
Başka bir deyişle Emdr; işlenmeden yani bize her zaman kötü hissettiren duygu, his ve bedensel duyumları (ağrı, uyuşma, yanma, titreme, çarpıntı, terleme, karın ağrısı, bulantı, kusma, kasılma, vücut kontrolü yitirme vs..) olan bilgi ağı kirliliğinin duyarsızlaştırılması, işlenmesidir.
Bu anılar ya çok kötü anlar; deprem, trafik kazası, terör, savaş, taciz, tecavüz, panik atak, fobiler (asansör, uçak, yükseklik, hayvan, kan vs..) ya da temel inançlarımızın olumsuz hislerle (değersizim, sevilmiyorum, çaresizim, başarısızım, yetersizim, güvende değilim, kontrol bende değil vs..) sarsıldığı anılardır. Bu anıların geçmiş yükü ise bugün ve yarın yaşayacağımız benzer hatırlatıcı olaylarla tetiklenerek sürekli yeni olumsuz anılar oluşturur.
Çift yönlü uyaran tekniği ile beynin nöron(beyin hücresi) ağının hareketlendiği ve tekrar kurulan nöronal ağ ile bilgi akışı sağlanması böylece bilginin yani anının yeniden işlendiği ve artık puzzle’ın tüm parçaları doğru yerleştirilip vedalaşılan bir anı haline getirildiğini düşünün. İşte ışık hızıyla iyileşmenin gücü beynimizdeki o anı ağının yeniden formatlanmasından ibarettir.
EMDR tedavisi üzerine pek çok pozitif kontrollü deney çalışmaları yapılmıştır. Çalışmaların çoğunda danışanların travma sonrası stres bozukluğundan kurtulduğu ortaya çıkmıştır. Travmalar, acı veren deneyimler ve farklı psikolojik rahatsızlıklar için etkili bir tedavi olan EMDR terapisini, Amerikan Psikiyatri Birliği, Savunma Bakanlığı ve Dünya Sağlık Örgütü gibi pek çok yetkin kuruluş tanımıştır.
EMDR Uygulama Süreci
Emdr terapisi ilk başta danışmanın parmaklarını sağdan sola ve soldan sağa hareket ettirirken bu sırada danışan gözleriyle bu hareketleri belli sayıda takip etmesi ve o sırada hedef anıya odaklanması ile başlamıştı. Daha sonra bu hareketin dokunsal olarak danışanın dizine dokunarak ya da kulaklıkla belli bir senkronda bir sağ bir sol kulağına ses vererek ya da titreşimle yine ritmik olarak sağ ve sol eline uyaran verilerek de yapılmaya başlanmıştı. Amaç beynin her iki küresi ve belli merkezler arasında bağlantı kurdurmaktır. Bu merkezlerin hareketlenmesini sağlayarak belirlenen anıdan yola çıkıp serbest çağrışım ne ise (o anıya ait ayrıntılar, hislerin sebepleri olan başka anılar, daha önce yaşadıklarına bağlı atıflar ya da alakasız görünen başka görsel, işitsel, bedensel duyumlar vs..) bunun değerlendirilmesi şeklinde olur.
EMDR tedavisi ile çift yönlü uyaran verilerek odaklanan olumsuz anı ağının ilk, en kötü ve en son yaşanılan olumsuz anılardan yola çıkılarak serbest çağrışıma maruz bırakılıp işlenmemiş, şoklanmış, parçalı bilginin yeniden işlenerek kaygı düzeyini düşürüp, tetikleyicilerle baş edilebilir hale gelmesi sağlanır.
EMDR Tedavi Adımları
8 aşamadan oluşan EMDR tedavisi, seans süresi değişkenlik gösteren bir tedavi yöntemidir. İlk seanstan itibaren etkisinin görüldüğü yöntemin aşamaları şu şekildedir;
Danışanın geçmişi: EMDR terapisinin ilk aşamasıdır. Danışan problemin hikayesini danışmana anlatır ve gelişimsel hikaye ortaya dökülür.
Hazırlık aşaması: EMDR tedavisinin en önemli aşamalarından biri olan hazırlık aşaması danışana tedavi süreciyle ilgili bilgilendirmenin yapıldığı adımdır. Terapi tekniği hakkında bilgi edinen danışan uyarımın ne şekilde yapılacağını öğrenmiş olur.
Değerlendirme süreci: Bu aşamada danışanın problem teşkil eden olumsuz anısı, kendisiyle ilgili yanlış olumsuz inancı, olumsuz tetikleyicileri , duyguları ve beden duyumları değerlendirilir. Ayrıca danışanın tedaviden sonra sahip olmak istediği olumlu inancı da alınır. Tüm bu bilgiler daha sonra karşılaştırmak üzere puanlamaya tabi tutulur.
Duyarsızlaştırma: Çift yönlü uyarım yoluyla işlenmemiş travmatik anının işlenmesinin sağlandığı adım duyarsızlaştırmadır.
Yerleştirme aşaması: Danışan tedavi sonucunda kendisiyle ilgili hangi pozitif inanca sahip olmak istiyorsa, bu aşamada o inancın yerleştirilmesi sağlanır.
Beden tarama aşaması: Pozitif inanç bu aşamada bedensel duyum olarak fark edilir.
Tamamlama: Bir sonraki seansa kadar danışana seans sonrası hakkında bilgiler verilen aşamadır. Ayrıca uzman bu noktada not ettiği kısımları gözden geçirir.
Yeniden değerlendirme süreci: Terapist ile danışan arasında seans hakkında değerlendirme yapılır ve yeniden çalışılması gereken bir şey olup olmadığına karar verilir.
EMDR terapisi ile;
Çalışılacak konular çocukluk çağı travmaları, panik atak, cinsel işlev bozuklukları (vajinismus, sertleşme problemi, erken boşalma, cinsel isteksizlik), depresyon, uzamış yas, sosyal fobi, evham kuruntu sorunu sınav performans kaygısı, yeme(anorexia nevroza, bulumia nevroza) bozuklukları, takıntı problemi, migren, böcek, yılan, kan, asansör, yükseklik fobisi ve diğer fobiler, madde ve alkol bağımlılığı, internet bağımlılığı, trafik kazası, deprem,diğer doğal afetler terör ve savaş mağduru, cinsel taciz, tecavüz mağduru, konversiyon bozukluğu, kişilik bozuklukları vs..
Hayatımızdaki her engelin temelinde olumsuz temel inançların (değersizlik, yetersizlik, güvenmeme, çaresizlik, başarısızlık vs..) olduğunu ve bunların kaderimiz haline getirildiğini düşünürsek EMDR uygulaması ile farkındalığımızın arttığı bir dünya, vedalaştığımız, duyarsızlaşan olumsuz anılar terapinin yüz güldürücü yanıdır.
EMDR terapisi ile bu olumsuz anılar duyarsızlaşırken yerine olumlu düşüncelerle bugün ve yarın için yük olmaktan çıkıp yaşandı, geçti ve artık beni olumsuz etkileyemez hissi oluşur.