Kaygılı Bağlanma Stili ve İlişkileri
Kaygılı bağlanma stili nedir? ve bağlanma türleri nelerdir? “İlk zamanlar çok ilgiliydi, şimdi sanki benden kaçıyor. Ona ulaşamadığımda aklıma tüm kötü ihtimaller geliyor. Galiba, terk edileceğim.”
“Sevgilimle aynı iş yerinde çalışıyorduk. Ona iyi bir iş teklifi geldi ve başka bir yerde çalışmaya başladı. O günden beri sanki değişti. Beni artık sevmiyor olabilir mi?”
Yukarıdaki ifadeler Kaygılı Bağlanma Stili’ne sahip bireylerin kurabileceği cümleler. Peki, nedir Kaygılı Bağlanma Stili?
Öncelikle bağlanmayı inceleyelim. Bağlanma ilk olarak anne ve bebek arasındaki ilişkidir. Bu ilişkiye dair birçok araştırma yapılmış ve temelde üç farklı bağlanma stili olduğuna karar verilmiştir: Güvenli Bağlanma, Kaçıngan Bağlanma ve Kaygılı Bağlanma stili. Tabi ki, bu bağlanma stillerini yetişkin yaşamımızda da sürdürüyoruz. Bazen deneyimlerle kendiliğinden değişebilse de, (örneğin kaçıngan bağlanma stiline sahip biriyken kaygılı bağlanma stili özelliklerini taşımaya başlamak gibi) genellikle aynı kalır.
Güvenli Bağlanma
Güvenli Bağlanma stiline sahip bireyler ilişkide sıcak ve sevgi doludur. İlişkileri hakkında çok fazla endişelenmezler ve yakınlığın tadını çıkarırlar. İlişkide emin adımlarla ilerlerler. İhtiyaçlarını ve hislerini partnerlerine etkin bir şekilde ifade edebilirler. Partneriyle sorunları konuşabilir ve ihtiyacı olduğunda yanında olurlar.
Kaçıngan Bağlanma
Kaçıngan Bağlanma Stiline sahip bireyler, başkalarına yakın olmaktan rahatsızlık duyarlar, birine tamamen güvenmekte zorlanırlar, birine bağlı olmak onlar için zordur. Bu bireyler için hayatta bağımsızlık ve öz yeterliliğini sürdürmek çok önemlidir, bu yüzden partnerlerini hep belli bir mesafede tutmaya çalışırlar. İlişkiye dair karışık mesajlar verirler, birçok anlama gelebilecek, genel geçer ifadeler kullanırlar.
Kaygılı Bağlanma
Kaygılı Bağlanma Stiline sahip bireyler partnerlerine yakın olmak ister ve birlikteyken kendilerini çok huzurlu hissederler. Fakat, araya küçük bir mesafe girdiğinde huzursuz hissederler ve akıllarına olabilecek tüm olumsuz olasılıklar gelir. Onu kaybedecekmiş gibi düşünürler, belki de onu kaybetmemek için savaşması gerektiğine inanır ve sürekli arayıp mesaj atar. Ya da, hissettiği olumsuz duygulardan dolayı morali bozulur ve trip atarlar. Bu durum çok sık olduğunda ise, kehanet kendini gerçekleştirir: Terk edilirler.
Genellikle kaygılı bağlanma stiline sahip bireyler kaçıngan bireyleri çekici bulurlar. Kaçınganlar, karışık mesajlar verir, ilişkinin geleceğine dair net yanıtlar vermezler. Kaygılılar ilişkinin devam etmesi için kaçıngan olan partnerlerinin ilişkiyle ilgili kararlar vermesini beklerler. Aksi halde, reddedilme veya sevilmeme ihtimalleri olabileceğini düşünürler. Bu durumlar ise, kaygılıların duygularının yoğun bir şekilde aktifleşmesine neden olur.
Güvenli bağlanma stiline sahip biriyle tanıştıklarında ise, kaçıngan biriyle tanıştıklarında olanların tersi gerçekleşir. Mesajlar dürüst, doğrudan ve tutarlıdır. Güvenliler yakınlıktan korkmaz ve sevgiye değer olduklarını bilirler. Nihayetinde duyguları daha sakin kalır. Fakat harekete geçmiş olan duyguları sevgiyle bir tutmaya alışık olduklarından, tanıştıkları kişinin “doğru kişi” olmadığı sonucuna varırlar.
Peki Kaygılı Bağlanma Stili’ne sahipseniz partnerinizin doğru kişi olup olmadığını nasıl anlarsınız?
- Öncelikle, kendi ilişki ihtiyaçlarınızı bilin ve kabul edin.
- Karışık mesajlar veren, geçmişinde pek tutarlı ve uzun süreli ilişki yaşamamış olan kaçıngan adayları önceden tanıyın ve eleyin.
- Tamamen kendiniz olun ve etkin iletişimi kullanın.
- Güvenli insanlara bir şans vermeyi deneyin.
Uzm. Klinik Psk. Sara Yılmaz