Psikolojik Sağlamlık
Yaşadığımız zorlu olaylar karşısında gösterdiğimiz hayatta kalma becerileri psikolojik sağlamlık ile ilgilidir. İstemli veya istemsiz gerçekleştirdiğimiz göç sonucu oluşan sosyal çevre değişikliği, belirsizlikler, maddi zorluklar, yalnızlık, kendini yabancı hissetme, çaresizlik, yorgunluk ve öfke hisleri gibi durumlar karşısında gösterdiğimiz baş etme becerileri ruh sağlığımızı korumamıza yardımcı olur. Psikolojik sağlamlığımızı ne kadar güçlendirirsek, baş etme becerilerimiz de o kadar gelişir.
Çalışmak, üretmek, sosyal ilişkileri düzenlemek, kendinize vereceğiniz moral, umut etmek, çözüm odaklı olmak, sağlıklı beslenmek, müzik dinlemek ve yürüyüş yapmak yaşadığınız bu zorlu durum içerisinde psikolojik sağlamlık için güçlendirme adına katkıda bulunabilir.
Yaşadığımız zorlu yaşam olayları karşısında psikolojik sağlamlığımızı güçlendirmenin bir diğer yolu da psikolojik destek almaktır. Zorlayıcı yaşam olaylarıyla tek başınıza başa çıkamıyorsanız, ruh sağlığı uzmanlarından yardım istemekte fayda vardır.
Zorlayıcı örseleyici yaşam olaylarıyla baş edebilen bireyler “sağlam, dayanıklı” bireyler olarak değerlendirilir. İnsanların ellerini, ayaklarını, zihinlerini diğerlerinden farklı kılan, onların psikolojik sağlamlık düzeyleridir.
Psikolojik sağlamlık araştırmaları sağlamlığın, bireyin doğasında yer alan bir özellikten ziyade, birey ve çevresi arasında gerçekleşen etkileşimlerin bir sonucu olarak ortaya çıkan dinamik bir süreç olarak görmektedir. Psikolojik sağlamlık üzerine araştırmalarıyla tanınan Masten’in “sıradan mucize” olarak nitelendirdiği “psikolojik sağlamlık”, belli insanların sahip olduğu, diğerlerinin olmadığı bir özellik değil; koruyucu ve geliştirici faktörlerle desteklendiğinde, bireyi donanımlı ve baş edebilir hale dönüştüren “geliştirilebilir” bir özelliktir.
Psikolojik sağlamlık için en temel kişisel özellikler;
- Yüksek öz farkındalık,
- Gerçekçi bir iyimserlik ve umut taşıma,
- Çözüm odaklı davranabilme,
- Duyguları sağlıklı bir biçimde düzenleyebilme,
- Öz yeterlilik ve özgüvene sahip olma,
- Etkili sosyal beceriler kazanmış olmaktır.
Psikolojik sağlamlık geliştirilebilir bir beceridir ve bu beceri, başımıza zor bir olay gelmeden önce, hayatımızın geneline yaydığımız alışkanlıklarla ilgilidir. Yaşama bakış açımız, kendimizle konuşma biçimimiz ve hayata verdiğimiz anlam, psikolojik olarak sağlam kalabilmemiz için çok önemlidir. Beklenmeyen zorlayıcı olayların hayatın bir gerçeği olduğu düşünüldüğünde, psikolojik sağlamlığımıza yatırım yapmak faydalı olacaktır.
Uzm. Klinik Psk. Bahar Demir
