Sizin Bağlanma Tarzınız Hangisi?
Bağlanma sistemi insanın hayatta kalmasını sağlayan evrimsel bir sistemdir. Tehlikelerden korunmak için bağlanma figürlerine ihtiyaç duyarız. İlk bağlanma figürlerimiz anne ve babamızdır. Onların bizlere verdiği güvenle hayatı keşfetmeye başlarız. İlk bağlanma davranışları; ağlama, izleme, dokunma ve aksileşme halleridir. Bağlanma biçimleri karakterimizin parçalarından biridir. John Bowlby’nin teorisine göre; yetişkinlik döneminde kurduğumuz ilişkiler, çocukluğumuzdan izler taşır. Çocuklukta ebeveynlerimizle kurduğumuz ilişkiler dört tip yetişkin bağlanma tarzını oluşturur. Bunlar;
Güvenli Bağlanma, Güvensiz Endişeli Bağlanma, Güvensiz Kaçıngan Bağlanma ve Korkulu-Kaçıngan Bağlanma.
“Güvenli Bağlama” stiline sahip olan kişiler;
· Yüksek duygusal zekaya sahiptirler. Duygularını uygun ve yapıcı bir şekilde aktarabilme ve ifade edebilme becerileri gelişmiştir.
· Samimiyetten çekinmezler.
· Gerektiğinde sağlıklı, uygun ve makul sınırlar çizebilirler.
· Yalnızken veya bir başkasıyla iken kendini güvende ve rahat hissedebilirler.
· İlişkisel ve kişisel etkileşimler hakkında olumlu bir görüşe sahiptirler.
· Kişiler arası zorluklarla başa çıkma becerileri yüksektir. Bir kişiye saldırmak yerine sorunları adım adım çözmekten yanadırlar.
Güvenli Bağlanma Stiline sahip kişiler de elbette mükemmel değildir. Onların da herkes gibi iniş çıkışları vardır. İlişkilere genel olarak olgun yaklaşımları bunu dört yetişkin bağlanma stili arasında en sağlıklı bağlanma stili haline getirir.
“Güvensiz Endişeli Bağlanma” stili olan kişiler;
· Genel olarak ilişkilerde, özellikle romantik ilişkilerde daha gergin ve daha az güvende hissetmeye eğilimlidirler. · İlişkilerde hem gerçek hem de hayal edilen olaylara dayanan birçok strese sahip olma eğilimindedirler. Bu stres faktörleri, ihtiyaç, sahiplik, kıskançlık, kontrol, ruh hali değişimleri, aşırı duyarlılık, saplantı, vb. gibi çeşitli olası sorunlarla kendini gösterebilir.
· İnsanlara karşı şüpheyle yaklaşma, başkalarının niyetlerini, sözlerini ve eylemlerini yorumlarken otomatik olumsuz düşünme eğilimlidirler. Güvende ve kabul edilmiş hissetmek için sürekli sevgi ve onaylama ihtiyacı içindedirler. Düzenli olarak sevgi ve onaylanma duygusu hissetmesi sağlanamadığında olumsuz tepki verirler.
· Drama odaklıdırlar. Güvence ve kabul arayışından ötürü sürekli ilişkiyi sınava tabi tutar hatta bunun için bazen durduk yere sorun yaratabilirler. Bazıları fırtınalı ilişkilerde sakin ve huzurlu olanlardan daha rahat hissederler.
· Yalnız olmaktan hoşlanmazlar. Kendi başına olmakta ciddi anlamda zorlanırlar.
· Geçmişi duygusal olarak çalkantılı ilişkiler içerebilir.
“Güvensiz Kaçıngan Bağlanma” stili olan kişiler;
· Aşırı bağımsız ve kendi kendine yeten haldedirler. Davranışsal ve duygusal olarak bağımsızdırlar.
· Birini savunmasız hale getirebilecek olan gerçek yakınlıktan kaçınırlar. Duysal ve fiziksel bağımsızlık arzusu içerisindedirler (“Kimseyle evlenemem.”). Kendilerine çok yaklaşanları iterler (“Nefes almak için yer istiyorum.”). Romantik ilişkidense, genellikle hayattaki öncelikleri iş, sosyal yaşam, kişisel projeler ve tutkular, seyahat, eğlence vb. şeylerin üzerine kuruludur. Bu yüzden partnerleri genel de kendilerini dışlanmış hissederler.
· Bir çoğunun bağlanma sorunları vardır. Bazıları bir partneri olması yerine bekar olmayı tercih eder. İlişkilerde , özerkliğe çok önem verirler.
· Etrafları kalabalık olabilir, ancak çok az yakın ilişkileri vardır. Bazıları pasif-agresif ve / veya narsisistik olabilir.
“Korkulu Kaçıngan Bağlanma” stiline sahip olanlar kişiler;
· Genellikle bu bağlanma tipi yas, terk edilme ve istismar gibi oldukça zorlu yaşam deneyimleriyle ilişkilidir.
· Yakınlık kurmaya arzu duyarlar ancak eş zamanlı olarak samimiyete karşı direnç gösterirler. Çok fazla içsel çatışma yaşarlar.
· Başkalarına güvenmek ve ya güvenmemek isteğiyle mücadele içindedirler.
· Sevdiğinde ve mutlu bir ilişki kurduğunda bunu bozacaklarına dair yoğun korku duyarlar.
· Başkalarının niyetlerinden, sözlerinden ve eylemlerinden şüphe duyma eğilimindedirler.
· İnsanları kendilerinden uzaklaştırırlar ve gerçekten yakınlık içeren ilişkileri çok azdır.
Çoğu kişinin bağlanma stili zaman içinde değişkenlik gösterebilir veya bu dört bağlanma stiline çeşitli derecelerde sahip olabilir. Güvenli Bağlanma stili olanlar güçlü ilişkiler kurma eğiliminde olsalar da, diğer üç stile sahip kişiler de başarılı ilişkiler kurabilirler. Öz farkındalık, karşılıklı destek, karşılıklı büyüme isteği ve gerektiğinde profesyonel yardım arama cesareti, pozitif ilişkisel gelişimin önemli unsurlarından bazılarıdır. Bununla birlikte, bu öğelerin yokluğu ilişkide uyumsuzluk sorunları yaratabilir.