Duygusal Yeme Davranışı – Yeme Krizi Nasıl Önlenir?

Yemek yemenin fiziksel ve duygusal olmak üzere iki nedeni vardır. Herkes için geçerli olan fiziksel açlık, giderilerek yaşam sürdürülmektedir. Diğer yandan bazı insanlar ise rahatlamak, streslerini gidermek veya kendilerini ödüllendirmek için yiyeceklere yönelebilirler. Genellikle bu tür duygusal yemeler için abur cubur, tatlılar ve diğer rahatlatıcı ama sağlıksız yiyeceklere ulaşma eğilimindedirler. Kısaca duygusal yemek, kendinizi daha iyi hissetmek için yiyecekleri kullanmaktır. Ne yazık ki, duygusal yemek duygusal sorunları düzeltmez. Genellikle daha da kötü hissettirir. Bunun nedeni ise size duygusal olarak sıkıntı veren meseleye ek olarak aşırı yemekten ötürü suçluluk hissi gibi negatif bir duygu daha eklenmesidir.

Peki siz duygusal yemek yiyen biri misiniz?

Bunun için aşağıdaki soruları kendinize sorabilirsiniz;

-Stresli hissettiğinizde daha fazla yiyor musunuz?
-Aç olmadığınızda veya tok olduğunuzda yer misiniz?
-Daha iyi hissetmek için yiyor musunuz? (örneğin üzgün, kızgın, sıkılmış, endişeli, vb. hissettiğinizde kendinizi sakinleştirmek ve yatıştırmak için)
-Kendinizi yemekle ödüllendiriyor musunuz?
-Yiyecekler sizi güvende hissettiriyor mu?
-Yiyeceklerin arkadaş olduğunu düşünüyor musun?
-Yiyecek etrafında güçsüz veya kontrolsüz hissediyor musunuz?

Yukarıdaki soruların çoğuna cevabınız evet ise duygusal yemek yeme sorununuz olabilir.

Duygusal yemenin en yaygın nedenleri ise;

Stres. Stres kronik olduğunda, vücudunuz yüksek düzeyde stres hormonu olan kortizol üretir. Kortizol tuzlu, tatlı ve kızarmış yiyecekler gibi size enerji ve zevk patlaması sağlayan yiyecekler için istekleri tetikler. Yaşamınızdaki stres yoğunluğu, duygusal rahatlama için yemeğe yönelme olasılığınızı artırır.

Duyguları doldurmak.  Yemek yemek, öfke, korku, üzüntü, kaygı, yalnızlık, kızgınlık ve utanç gibi rahatsız edici duyguları geçici olarak susturmanın veya “doldurmanın” bir yolu olabilir. Kendinizi yiyecekle uyuştururken, hissetmek istemediğiniz zor duygulardan kaçınabilirsiniz.

Can sıkıntısı veya boşluk duyguları.  Sadece bir şey yapıyor olmak, can sıkıntısını hafifletmek veya hayatınızdaki boşluğu doldurmak için yemek yemeği çözüm olarak kullandınız mı? Yemek zamanınızı doldurmanın bir yoludur. Şu anda, sizi dolduruyor ve hayatınızdaki amaçsızlık ve memnuniyetsizlik duygularının bastırıyor olabilir.

Çocukluk alışkanlıkları.  Çocukluktaki yiyecek anılarınızı yeniden düşünün. Ebeveynleriniz dondurma ile iyi davranışlarınızı ödüllendirdi mi, iyi bir karne getirdiğinizde sizi fast-food yemeğe götürdüler mi ya da üzüldüğünüzde tatlıyla sizi neşelendirdiler mi? Bu alışkanlıklar sıklıkla yetişkinliğe geçebilir.

Duygusal yemeyi durdurmaya yardımcı olabilecek yöntemler deneyebilirsiniz:

Bir yiyecek günlüğü tutun. Ne yediğinizi, ne kadar yediğinizi, ne zaman yediğinizi, yerken nasıl hissettiğinizi ve ne kadar aç olduğunuzu yazın. Zamanla, ruh hali ve yemek arasındaki bağlantıyı ortaya koyan örüntüleri görebilirsiniz. Bu da duygusal yeme üzerinde ki farkındalığınızı ve kontrolünüzü artırmanıza yardımcı olacaktır.

Stresinizi azaltın. Stres duygusal yemenize katkıda bulunursa, yoga, meditasyon veya derin nefes alma gibi bir stres yönetimi tekniklerini deneyin.

Açlığınız gerçek mi diye kontrol edin. Açlığınız fiziksel mi duygusal mı? Sadece birkaç saat önce yediyseniz ve midenizden sesler gelmiyorsa, muhtemelen aç değilsinizdir. İsteğin geçmesi için kendinize zaman tanıyın. Dikkatinizi başka şeylere yöneltmeye çalışın.

Destek almak. İyi bir destek ağına sahip değilseniz duygusal yemeğe daha yatkın olursunuz. Aileniz ve arkadaşlarınızla yaşadığınız sorunlar hakkın konuşun. Size sıkıntı veren meseleleri paylaşın.

Sıkıntıyla savaşın. Aç olmadığınız zaman atıştırmak yerine, daha sağlıklı bir davranışa yönelin. Yürüyüşe çıkın, film izleyin veya bir arkadaşınızı arayın.