İlişkilerde Duygusal İstismar
Çoğumuz fiziksel istismarın ne olduğunu biliriz, ancak duygusal istismar söz konusu olduğunda, kişiler bunun “gri alan” olduğunu düşünmeye meyillidirler.
Duygusal istismarın eşinize, arkadaşınıza ve ya bir aile üyesine kötü davranmakla ilgisi olduğunu – isim takmak veya küçük hissetmelerini sağlamak vb. – biliyor olabilirsiniz ancak bunun aslında duygusal istismar olarak sınıflandırıldığını veya diğer türler kadar ciddi olup olmadığı konusunda emin olamayabilirsiniz. Ancak buradaki önemli bir detay da ayrılıkların ve yaşanan tartışmaların istismar olmadığıdır. Bu durumlar yaşanırken kalbinizin kırılması duygusal istismara girmeyebilir.
O halde duygusal istismarın ne olduğunu anlamak ve bu konuda bilinç oluşturmak için örnekler üzerinden daha detaylı inceleyelim.
PEKİ DUYGUSAL İSTİSMAR NELERİ KAPSAR?
Sindirme ve tehditler. Bu bağırmak, agresif davranmak ya da genel olarak sizi korkutmak üzerine kurulu olabilir. Genellikle bir insanı küçük hissettirmek ve kendileri için ayakta durmalarını engellemek için yapılır.
Eleştiri. Bu, adlandırma, hoş olmayan ya da alaycı yorumlar yapma olabilir. Kişinin özgüvenini azaltmaya yöneliktir. Kısaca fikrinizi reddetmek gibi şeyleri de içerebilir. Şikayetiniz varsa aşırı duyarlılık yapıyor gibi davranarak, olayların sizin açınızdan ki versiyonuna itiraz ederek ya da size karşı acımasız olduktan sonra aniden gerçekten iyi davranarak kendi düşüncelerinizden şüphe etmenizi içerebilir.
Suçlu hissetmek. Bu, tam anlamıyla duygusal şantajdır (kendini öldürme tehditti vb.). yaşanan olumsuzlukların sebebi olarak kendinizi görmenize neden olan bir manipülasyon şeklidir. Somurtarak ya da sessizlikle cezalandırmaya çalışarak sizi suçlu hissettirmeye çalışma halidir..
Ekonomik istismar. Sizi finansmana dahil etmeyebilir ve hatta iş bulmanızı engelleyebilir. Bu, sizi bağımsız hissetmekten alıkoymanın ve kendi seçimlerinizi yapamayacağınızı göstermek için kullanılabilir.
Size neler yapabileceğinizi ve ne yapamayacağınızı söylemek. Yukarıdaki örneklerin açıkladığı gibi, duygusal istismar genellikle kontrol ile ilgilidir. Eşiniz ya da aile üyeniz size nereye gidebileceğinizi ve ne zaman çıkabileceğinizi, hatta bazı insanları görmenizi engelleyebileceğini söylüyor mu? Nasıl giyindiğinizi veya saçınızı nasıl şekillendirdiğinizi kontrol etmeye mi çalışıyorlar?
Peki duygusal istismar yaşıyorsanız ne yapabilirsiniz?
1. Zihinsel ve fiziksel sağlığınızı önceliğiniz haline getirin Sizi kötüye kullanan kişiyi memnun etmek için endişelenmeyi bırakın. Kendi ihtiyaçlarınıza dikkat edin. Önceliğinizi kendiniz olarak belirleyin. Olumlu düşünmenize ve kim olduğunuzu doğrulamanıza yardımcı olacak bir şeyler yapın. Ayrıca, uygun miktarda dinlendiğinizden ve sağlıklı yemekler yediğinizden emin olun. Bu basit kişisel bakım adımları, duygusal istismarın günlük stresleriyle başa çıkmanıza yardımcı olabilir.
2. İstismarcı ile sınırlar oluşturun. Sizi duygusal olarak istismar eden kişiye, artık size bağırmayacaklarını, isimler takamayacağını, hakaret edemeyeceğini, size kaba davranmayacağını vb. şeyleri söyleyin. Ardından, bu davranışta bulunmayı seçerse ne olacağını söyleyin. Mesela, onlara size hakaret ederlerse konuşmanın biteceğini ve odadan çıkacağınızı söyleyin. İşin anahtarı sınırlarınızı net çizmek ve korumaktır.
3.Kendinizi suçlamayı bırakın. Herhangi bir süre boyunca duygusal olarak kötü niyetli bir ilişki içindeyseniz, sizde ciddi bir şekilde yanlış bir şeyler olduğuna inanabilirsiniz. Neden sizi sevdiğini söyleyen biri böyle davranıyor, değil mi? Ama problem olan siz değilsin. Kötüye kullanma bir seçimdir. O yüzden kontrol edemediğiniz bir şey için kendinizi suçlamayı bırakın.
4.Kişiyi “düzeltemeyeceğinizi” anlayın. En iyi çabalarınıza rağmen, duygusal olarak kötü niyetli bir kişiyi değiştiremeyebilirsiniz. Kötü niyetli biri, kötü niyetli davranmayı tercih eder. Eylemlerini kontrol edemediğinizi ve seçimleri için kendinizi suçlamamanız gerektiğini hatırlamaya çalışın. Düzeltebileceğiniz veya kontrol edebileceğiniz tek şey sizin cevabınızdır. Arzu ederse bu kişiyi profesyonel olarak yardım alması konusunda destekleyebileceğinizi söyleyebilirsiniz. Ancak “düzeltmek” sizin göreviniz değil, bunu sakın unutmayın.
5. Destek alın. Karşılaştığınız taciz hakkında sessiz kalmayı bırakın. Yaşadığınız şey hakkında güvenilir bir arkadaş, aile üyesi veya hatta bir ruh sağlığı uzmanıyla konuşun. Utanmayın ve kendinizden şüphe etmeyin. Sağlıklı arkadaşlar ve aile üyelerinin desteği size daha az yalnız ve yalıtılmış hissetmenize yardımcı olacaktır.
6. Bir çıkış planı yapın. Eşiniz, arkadaşınız veya aile üyeniz, kötü tercihlerini değiştirme veya düzeltmeye çalışma niyetinde değilse, sonsuza kadar kötü niyetli ilişkide kalamazsınız. Bu ilişki sonunda hem zihinsel hem de fiziksel olarak zarar görmüş olacaksınız. Durumunuza bağlı olarak, ilişkiyi sonlandırmak için adımlar atmanız gerekebilir. Elbette ki her ilişki farklıdır. Bazen durumlar işin içinden çıkılmaz gibi görülebilir. Kendimize yeterince güvenemeyebiliriz. Bu nedenle, düşüncelerinizi ve fikirlerinizi ruh sağlığı uzmanıyla ile görüşmek size güven ve rahatlama sağlayabilir.