Zorlayıcı Durumlar ve Duygularla Baş Etme Yolları
Hepimiz hayatımızın belirli dönemlerinde zorlayıcı durumlarla ve yoğun duygusal dalgalanmalarla karşılaşırız. Kimi zaman çaresizlik, kimi zaman öfke ya da derin bir hüzün bizi etkisi altına alabilir. Ancak bu zorlayıcı durumlar ile nasıl başa çıkacağımız ve bu süreçleri nasıl yöneteceğimiz, yaşadığımız deneyimlerin sonucunu belirleyebilir. Zor duyguların ve olayların hayatın kaçınılmaz bir parçası olduğunu kabul etmek, bu süreci yönetmenin ilk adımıdır.
Zorlayıcı Durumlar ve Duyguları Kabul Etmek
Yaşadığımız acı verici olaylara direnç gösterdiğimizde, bu acının daha da büyüdüğünü fark edebiliriz. Psikolog Christopher K. Germer, direnç göstermenin acıyı yok etme çabasıyla bedenimizi ve zihnimizi daha da zorlamak anlamına geldiğini belirtir. Bu direnç, yaşadığımız zor durumları kabul etmek yerine onları daha da karmaşık hale getirebilir. Zorlayıcı duygularla baş etmenin ilk adımı, yaşadığımız durumu ve hissettiğimiz duyguları kabul etmekten geçer. Bu, acı çektiğimiz gerçeği reddetmek yerine, bu duygularla nasıl yaşayabileceğimizi öğrenme sürecini başlatır.
Kabul Etmek ve Sabır Göstermek
Birçok insan, zor duygular karşısında bir an önce bu hislerden kurtulmak ister. “Bu duygular hemen geçsin” ya da “Bu acıya dayanmak zorundayım” gibi düşünceler, kişinin kendisiyle bir savaşa girmesine neden olabilir. Oysa bu duygularla daha uyumlu bir şekilde yaşamanın yollarını bulmak, uzun vadede daha sağlıklı sonuçlar doğurur. “Bu duygum bir süre daha benimle olacak. Bu süre zarfında bu duyguyla nasıl daha iyi baş edebilirim?” gibi bir yaklaşım, hem sabır göstermeyi hem de zor duygularla daha sağlıklı bir ilişki kurmayı sağlar.
Kontrol Edemediklerimizi Kabul Etmek
Zorlayıcı durumlar karşısında sık sık kontrol duygumuzu kaybettiğimizi hissederiz. “Başıma gelen kötü olayları kontrol edemiyorum” gibi düşüncelerle kendimizi daha da umutsuz hissedebiliriz. Bu noktada, kontrol edemediklerimizi kabul etmek, ancak sürecin kendisinde ne yapabileceğimizi düşünmek daha faydalı bir yaklaşımdır. Yaşadığımız zorlukları kontrol edemeyebiliriz, ancak bu süreci nasıl atlatabileceğimize dair stratejiler geliştirebiliriz.
Bu noktada kendimize şu soruları sorabiliriz:
- Yaşadığım bu süreci nasıl en az hasarla atlatabilirim?
- Bu zorlu dönemlerde bana hangi kaynaklar yardımcı olabilir?
- Daha önce benzer bir süreç yaşadıysam, neler bana iyi gelmişti? Neler daha zorlamıştı?
Bu sorulara verilen yanıtlar, kişinin kendisiyle daha sağlıklı bir diyalog kurmasına ve zor durumlar karşısında daha dayanıklı olmasına yardımcı olabilir.
Destek Aramak ve Kaynaklarımızı Kullanmak
Zorlayıcı dönemlerde destek aramak, bu süreci daha kolay atlatmamıza yardımcı olabilir. Güven duyduğumuz kişilerle konuşmak, bir uzmandan yardım almak veya bizi rahatlatacak aktiviteler bulmak, zorlu süreçlerde duygusal dayanıklılığımızı artırır. Ayrıca, geçmişte yaşadığımız benzer durumları hatırlamak, o zaman hangi stratejilerin işe yarayıp yaramadığını analiz etmek de bize yol gösterebilir.
Kimi zaman hızlıca çözüm bulmak mümkün olmayabilir. Bu durumda, yavaşlamak ve destek kaynaklarımızı gözden geçirmek önemlidir. Kendimize zaman tanımak ve zorlayıcı süreçlerin doğal olduğunu kabul etmek, duygusal sağlığımızı korumanın anahtarıdır.
Zorlayıcı Duygularla Nasıl Baş Edilir?
Zorlayıcı duygularla başa çıkmanın en etkili yollarından biri, bu duyguların gelip geçici olduğunu hatırlamaktır. Her duygu, tıpkı bir misafir gibi, bir süre bizimle kalır ve sonra yoluna devam eder. Ancak bu duygularla savaşmak yerine onları misafir etmek, bu sürecin daha az zarar verici olmasını sağlar. Duygularla savaşmak yerine, onlarla nasıl daha kolay kalabileceğimize odaklanmak, hem duygusal dayanıklılığımızı artırır hem de daha sağlıklı bir zihin durumu geliştirir.
Zorluklar Kaçınılmazdır, Ancak Yaklaşımınız Sizi Güçlü Kılar
Hayatın kaçınılmaz cilvesidir ki zor duygular ve dönemler kapımızı çalacaktır. Ancak bu zorluklar karşısında nasıl bir tutum geliştirdiğimiz, bu sürecin sonucunu belirler. Zorlayıcı duygulara ve durumlara direnç göstermek yerine, onları kabul etmek ve sabırla bu süreci yönetmek, uzun vadede daha sağlıklı ve güçlü bir zihin durumu sağlar. Zorlayıcı duygulara karşı daha güçlü olmak, sabır göstermek ve kaynaklarımızı kullanmak, hayatın getirdiği bu zorlayıcı süreçlerden en az hasarla çıkmamızı sağlar.
Uzman Klinik Psikolog Damla Soylu